Er bestaat een populair wetenschappelijke en populaire opvatting dat net zoals elk orgaan van ons lichaam zwakker wordt met de leeftijd, onze hersenen dat ook doen. Aangenomen wordt dat het resultaat hiervan een afname van de cognitie is, inclusief de snelheid van verwerking, geheugen en aandacht.

Hoewel mensen erkennen dat spieren op elke leeftijd kunnen worden versterkt door lichaamsbeweging, waardoor wordt voorkomen dat je lichaam het onvermijdelijke pad van achteruitgang bewandelt, zien ze het volwassen brein niet op dezelfde manier. Het wordt algemeen aanvaard dat het onvolwassen brein van een kind een sterk vermogen tot verandering heeft, en dat is de reden waarom training en blootstelling in de vroege jaren ongelooflijk belangrijk zijn voor iemands toekomst. Het volwassen brein wordt echter gezien als vast, statisch en volledig gevestigd. Is dit verhaal dus correct?

Het pleidooi voor hersenplasticiteit

Neuronale plasticiteit verwijst naar duurzame veranderingen op neuronaal niveau waarvan uit empirisch onderzoek is gebleken dat ze worden gestimuleerd door ervaringen, zowel cognitief als fysiek. Voorbeelden van neuronale plasticiteit omvatten neurogenese , synaptogenese, dendritische arborisatie en netwerkreorganisatie.

Ten eerste hebben onderzoeken voortdurend aangetoond dat neurogenese bij volwassenen – de geboorte van nieuwe hersencellen – mogelijk is, zowel bij dieren als bij mensen: Joseph Altman rapporteerde het bij katten (1971), Fernando Nottlebohm rapporteerde het bij vogels (2002), Michael Kaplan bewees het. bij ratten (1977) en Peter Eriksson bewees het bij de hippocampi van mensen (1998).

Als de hersenen echt gefixeerd , zouden ze niet in staat zijn nieuwe neuronen te genereren.

Ten tweede heeft onderzoek aangetoond dat training op volwassen leeftijd kan leiden tot veranderingen in de hersenorganisatie, met name in de cortex. Bogdan Draganski toonde aan dat een groep mensen die drie maanden lang leerde jongleren, na de training een vergroot MT-gebied en een intraparietale sulcus vertoonden, en deze uitbreidingen waren drie maanden nadat hun praktijk was gestopt (hoewel niet volledig) ongedaan gemaakt (2004). Er is voldoende bewijs dat neuroplasticiteit bestaat, met baanbrekend werk van de onderzoeksgroepen van Michael Merzenich en Edward Taub.

Deze resultaten duiden op een behouden vermogen om veranderingen te ondergaan in het volwassen brein. Dit vermogen heeft een speciale term: plasticiteit . Je brein is plastisch en je hebt de macht om het op elke leeftijd . Het is niet ‘hard-wired’, zoals fatalistische opvattingen hebben bevestigd, maar feitelijk ‘soft-wired’.

Implicaties van neuroplasticiteit

Dit idee is uiterst belangrijk: nu de bevolking vergrijst en de economische recessie de spaargelden van mensen heeft doen afnemen, zullen ouderen langer op de arbeidsmarkt blijven. Deze mensen zullen voorzichtig moeten zijn met hun fysieke en cognitieve gezondheid. Veroudering beïnvloedt mentale functies zoals aandacht, geheugen, perceptie, spraak en taal, besluitvorming en probleemoplossing. Teruggang naar cognitie als gevolg van leeftijd wordt vaak gezien als een onvermijdelijke route.

Maar een groot deel van de oudere volwassenen vertoont geen tekenen van cognitieve achteruitgang, en dat zou te maken kunnen hebben met hun neuroplasticiteit. Ons vermogen om onze hersenen op elke leeftijd te veranderen, betekent dat we de controle over onze processen kunnen overnemen en een beter leven kunnen leiden. Als de hersenen op elke leeftijd kunnen veranderen, betekent dit dat we op elke leeftijd sneller, aandachtiger en met een beter geheugen kunnen worden. Het betekent dat we zelfs met de last van blessures en/of veroudering nog steeds de controle over onze cognitie kunnen krijgen. Neuroplasticiteit is onze beste keuze om niet op het pad van cognitieve achteruitgang te belanden.

“Iedereen die stopt met leren is oud, of hij nu twintig of tachtig is.” —Henry Ford